Ponad 7 miliardów ludzi zamieszkujących naszą planetę porozumiewa się obecnie za pomocą około 7 tysięcy języków. Szacuje się jednak, że w najbliższym czasie aż jedna trzecia z nich odejdzie w zapomnienie. Wraz z językami znikną całe kultury, których bogactwo odbija się w języku jak w zwierciadle. Językową mapę świata charakteryzują ciągłe zmiany, przepływy, a zaznaczone na niej granice są znacznie mniej sztywne niż zwykliśmy przypuszczać.
Poniżej zamieszczamy garść ciekawostek lingwistyczno-geograficznych, które są najlepszym świadectwem bogactwa i niejednoznaczności naszego multijęzykowego świata.
1. Najpopularniejszym drugim językiem na Białorusi jest... język białoruski. Jakim wobec tego językiem posługuje się większość Białorusinów? Tu już bez zaskoczeń - dla największej części ludności tego kraju językiem podstawowym jest rosyjski. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że zestawienie najbardziej rozpowszechnionych drugich języków w poszczególnych krajach europejskich (tak zwanych drugich „pierwszych języków”) nie uwzględnia znajomości języków jako obcych. Chodzi tu bowiem o osoby, dla których dany język jest podstawowym. Dla porównania: dla Wielkiej Brytanii drugim językiem stał się język polski, a dla Polski (podobnie jak w 54 innych krajach świata) – angielski. W Australii jest to język mandaryński, a w Japonii – koreański.
2. W klasyfikacji największych języków świata (pod względem liczby rodzimych użytkowników) na pierwszym miejscu znajduje się język mandaryński. Pod względem rozpowszechnienia wśród rodzimych i nierodzimych użytkowników przoduje już jednak język angielski. Angielski uznawany jest także za język o największej sile oddziaływania – globalną lingua franca.
3. Dane Instytutu Cervantesa z 2013 roku świadczą o ogromnym wzroście zainteresowania nauką języka hiszpańskiego na całym świecie. Szczególną gotowość do nauki tego języka wykazują młodzi Azjaci. W Chinach fascynacja językiem i kulturą Hiszpanii sięgnęła takich rozmiarów, że tylko 30% chętnych do podjęcia nauki znajduje wolne miejsca na kursach – pozostałe 70% musi odejść z kwitkiem. Większość Chińczyków decyduje się na kursy języka hiszpańskiego z przyczyn praktycznych – ze względu na ogromne (wielomiliardowe) inwestycje Chin w Ameryce Łacińskiej.
4. Przymusowa anglicyzacja Irlandczyków w XVII i XVIII wieku doprowadziła do tego, że w 1851 roku językiem irlandzkim posługiwała się niespełna jedna czwarta część mieszkańców wyspy. Wieloletnie starania władz Irlandii o upowszechnienie ojczystego języka przyniosły pierwsze rezultaty. Obecnie znajomość irlandzkiego deklaruje ponad 40% populacji. Wciąż jednak zaledwie 77 tysięcy (1,8%) Irlandczyków posługuje się nim także poza salą lekcyjną. Dla porównania – język polski jest podstawowym językiem dla około 120 tysięcy mieszkańców wyspy.
5. Język wietnamski początkowo zapisywany był przy pomocy alfabetu chińskiego. Obecnie w tym celu używa się alfabetu łacińskiego z dużą ilością znaków diakrytycznych. W alfabecie wietnamskim brakuje jednak liter: F, J, W i Z (pojawiają się one tylko w wyrazach zapożyczonych). Co ciekawe, wraz z postępującą globalizacją, pojawiły się głosy, by zaktualizować oficjalny alfabet, wprowadzając do niego wyżej wymienione litery. Projekt został zarzucony ze względu na zbyt duże koszta.
6. Na co dzień nie zastanawiamy się nad tym, jak wiele, zdawałoby się, polskich wyrazów to zapożyczenia z języka arabskiego. Są to bardzo popularne słowa, takie jak: kiosk, bank, kabel, kawa, alkohol, cukier, cyfra, magazyn, algebra, algorytm, zenit czy syrop. Relacje krajów arabskich z Hiszpanią były, z oczywistych względów, znacznie bogatsze niż z Polską. Znajduje to odbicie w hiszpańskim słownictwie, które aż w 8% pochodzi z języka arabskiego.